Mức án phí khởi kiện phân chia tài sản chung vợ chồng
Án phí khởi kiện phân chia tài sản chung là khoản tiền phải nộp của vợ chồng khi khởi kiện yêu cầu Tòa án phân chia tài sản chung. Vậy theo quy định hiện hành cách tính án phí khi yêu cầu Tòa án phân chia tài sản chung như thế nào?
Có những cách tính án phí nào khi khởi kiện phân chia tài sản chung?
Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về “mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án” khá rõ ràng. Để xác định mức án phí phải nộp khi khởi kiện tại Tòa án sẽ cần
Bước 1: Xác định Giá trị của yêu cầu khởi kiện là bao nhiêu
Bước 2: Đối chiếu giá trị tranh chấp với bảng tính án phí (Vui lòng xem ở cuối bài viết)
Bước 3: Phân chia phần án phí phải nộp cho hai vợ chồng
Hiện tại khi xác định giá trị tranh chấp để tính án phí có nhiều quan điểm khác nhau dẫn đến số tiền án phí khác nhau. Các cách xác định giá trị tranh chấp khi tính án phí khi khởi kiện yêu cầu phân chia tài sản chung vợ chồng bao gồm:
✔ Cách 1: Xác định giá trị tranh chấp để tính án phí theo giá trị phần tài sản được hưởng
Căn cứ Khoản 2 Điều 147 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định: “Trường hợp các đương sự không tự xác định được phần tài sản của mình trong khối tài sản chung và có yêu cầu Tòa án giải quyết chia tài sản chung đó thì mỗi đương sự phải chịu án phí sơ thẩm tương ứng với giá trị phần tài sản mà họ được hưởng”.
Ví dụ: Ông A xin ly hôn bà B, trong vụ án có yêu cầu chia tài sản chung. Ông A, bà B thống nhất tài sản chung của vợ chồng gồm: Ngôi nhà gắn liền với quyền sử dụng đất có giá trị 1.000.000.000 đồng và trong thời kỳ hôn nhân vợ chồng có nợ 3 người gồm C, D, E số tiền 400.000.000 đồng.
Nên cách tính án phí là: Tài sản chung của A và B là (1.000.000.000 đồng : 2 người) – (số tiền nợ phải trả 400.000.000 đồng : 2 người) = 300.000.000 đồng/người (giá trị tài sản họ được hưởng).
Vậy án phí sơ thẩm mỗi người phải chịu là: 300.000.000 đồng x 5% = 15.000.000 đồng. Đồng thời ông A còn phải chịu án phí hôn nhân sơ thẩm không giá ngạch 300.000 đồng.
✔ Cách 2: Xác định giá trị tranh chấp để tính án phí theo giá trị phần tài sản được chia
Căn cứ điểm b khoản 5 Điều 27 nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 quy định: “Các đương sự trong vụ án hôn nhân và gia đình có tranh chấp về việc chia tài sản chung của vợ chồng thì ngoài việc chịu án phí dân sự sơ thẩm quy định tại điểm a khoản 1 Điều 24 của Nghị quyết này, còn phải chịu án phí đối với phần tài sản có tranh chấp như đối với vụ án dân sự có giá ngạch tương ứng với giá trị phần tài sản mà họ được chia”.
Nên cách tính án phí là: Sở dĩ vợ chồng có được khối tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân hiện nay đang tranh chấp là nhờ vợ chồng vay mượn của C,D,E làm ăn sinh lãi, gây dựng dần mà có, nên giá trị nợ chung 400.000.000 đồng này đã có trong giá trị tài sản nhà, đất được chia có giá trị là 1.000.000.000 đồng nên chỉ lấy 1.000.000.000 đồng : 2 người = 500.000.000 đồng/ người.
Vậy án phí sơ thẩm của mỗi người phải chịu: 20.000.000 đồng + 4% của phần giá trị tài sản vượt trên 400.000.000 đồng là 100.000.000 đồng = 24.000.000 đồng. Đồng thời ông A còn phải chịu án phí hôn nhân sơ thẩm không giá ngạch 300.000 đồng.
✔ Cách 3: Xác định giá trị tranh chấp để tính án phí theo giá trị tài sản chung, nghĩa vụ chung yêu cầu phân chia
Căn cứ điểm e khoản 5 Điều 27 nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 quy định: “Trường hợp các đương sự có tranh chấp về việc chia tài sản chung và nghĩa vụ về tài sản chung của vợ chồng, Tòa án tiến hành hòa giải, các đương sự thống nhất thỏa thuận được về việc phân chia một số tài sản chung và nghĩa vụ về tài sản chung, còn một số tài sản chung và nghĩa vụ về tài sản chung không thỏa thuận được thì các đương sự vẫn phải chịu án phí đối với việc chia toàn bộ tài sản chung và nghĩa vụ về tài sản chung của vợ chồng”.
Nên cách tính án phí là: Giá trị tài sản chung vợ chồng đang tranh chấp là 1.000.000.000 đồng (tài sản chung hiện có) + 400.000.000 đồng (nợ chung) = 1.400.000.000 đồng.
1.400.000.000 đồng : 2 người = 700.000.000 đồng.
Vậy án phí sơ thẩm của mỗi người phải chịu: 20.000.000 đồng + 4% của phần giá trị tài sản vượt trên 400.000.000 đồng là 300.000.000 đồng = 32.000.000 đồng. Đồng thời ông A còn phải chịu án phí hôn nhân sơ thẩm không giá ngạch 300.000 đồng.
Tham khảo: Thủ tục ly hôn nhanh
Mức án phí phải nộp theo giá trị tranh chấp khởi kiện
Tòa án sau khi xác định giá trị tranh chấp mà vợ chồng khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết trong việc phân chia tài sản chung sẽ ra thông báo tạm đóng án phí. Mức án phí phải tạm nộp là 50% khoản án phí theo bảng sau:
| Giá trị tài sản có tranh chấp | Mức án phí |
| Từ 4.000.000 đồng trở xuống | 200.000 đồng |
| Từ trên 4.000.000 đồng đến 400.000.000 đồng | 5% giá trị tài sản có tranh chấp |
| Từ trên 400.000.000 đồng đến 800.000.000 đồng | 20.000.000 đồng + 4% của phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt quá 400.000.000 đồng |
| Từ trên 800.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng | 36.000.000 đồng + 3% của phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt quá 800.000.000 đồng |
| Từ trên 2.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng | 72.000.000 đồng + 2% của phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt quá 2.000.000.000 đồng |
| Từ trên 4.000.000.000 đồng | 112.000.000 đồng + 0,1% của phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt quá 4.000.000.000 đồng |
Tham khảo: